Goat Farming Subsidy Scheme : महाराष्ट्र शासनाने ग्रामीण भागातील शेतकऱ्यांना पूरक उत्पन्नाचे साधन उपलब्ध करून देण्यासाठी “अंशतः ठाणबद्ध पद्धतीने शेळी/मेंढीपालन योजना” राबवली आहे. ही योजना २०११ पासून सुरू असून सुधारित स्वरूपात २५ मे २०२१ पासून संपूर्ण राज्यात अमलात आणण्यात आली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे दारिद्र्यरेषेखालील, अल्पभूधारक, सुशिक्षित बेरोजगार युवक आणि महिला बचत गटांना प्रोत्साहन देऊन त्यांच्या उत्पन्नात वाढ करणे आणि ग्रामीण भागात स्वावलंबन निर्माण करणे.
योजनेचा उद्देश
ग्रामीण भागातील शेतकऱ्यांना आणि महिलांना शेळी/मेंढीपालनासारख्या पूरक व्यवसायातून स्थिर आणि नियमित उत्पन्न मिळावे, रोजगारनिर्मिती व्हावी आणि महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करता यावे, हा या योजनेचा मुख्य हेतू आहे.
गट वाटप आणि जातींची माहिती
लाभार्थ्यांना १० शेळ्या व १ बोकड किंवा १० मेंढ्या व १ नर मेंढा असा एक गट दिला जातो. जातींची निवड स्थानिक हवामान आणि बाजारपेठेतील मागणीनुसार केली जाते. उस्मानाबादी, संगमनेरी, मडग्याळ, दख्खनी आणि स्थानिक शेळ्या/मेंढ्या या जाती उत्कृष्ट दूध, मांस आणि लोकर उत्पादनासाठी ओळखल्या जातात.
अनुदानाचे तपशील
| घटक | तपशील |
|---|---|
| योजना प्रारंभ | २०११ (सुधारित २०२१) |
| गट रचना | १० शेळ्या+१ बोकड / १० मेंढ्या+१ नर मेंढा |
| अनुदान दर | सर्वसाधारण – ५०% / अनुसूचित जाती-जमाती – ७५% |
| गट किंमत | ₹७८,२३१ ते ₹१,२८,८५० पर्यंत |
| अर्ज प्रक्रिया | ऑनलाइन |
पात्रता निकष
✅ दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) कुटुंबातील व्यक्तींना प्राधान्य
✅ अल्पभूधारक (२ हेक्टरपर्यंत) किंवा अत्यल्प भूधारक (०.४ हेक्टरपेक्षा कमी)
✅ सुशिक्षित बेरोजगार युवक-युवती आणि महिला बचत गटातील सदस्य पात्र
✅ अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असावा
✅ अर्जदाराने पूर्वी या योजनेचा लाभ घेतलेला नसावा
✅ पशुपालनासाठी योग्य जागा आणि मूलभूत सुविधा असणे आवश्यक
गोठा बांधण्यासाठी गाई गोठा अनुदान योजनेतून मिळवा 3 लाख रुपयांचे अनुदान, Gai Gotha Yojana अर्ज सुरु
गटाची किंमत आणि अनुदान संरचना
- उस्मानाबादी/संगमनेरी शेळ्या ₹१,०३,५४५
- स्थानिक शेळ्या ₹७८,२३१
- मडग्याळ मेंढ्या ₹१,२८,८५०
- दख्खनी मेंढ्या ₹१,०३,५४५
अनुदानाची रक्कम थेट DBT पद्धतीने लाभार्थ्याच्या खात्यात जमा केली जाते. उर्वरित रक्कम लाभार्थ्याने स्वतः भरायची किंवा बँक कर्जाद्वारे भागवायची असते.
अर्ज प्रक्रिया (Online Apply Process)
1️⃣ https://www.nlm.udyamimitra.in या संकेतस्थळावर जा
2️⃣ “New Beneficiary Registration” वर क्लिक करा
3️⃣ वैयक्तिक माहिती, लाभार्थी श्रेणी आणि जातींची निवड भरा
4️⃣ आवश्यक कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा
5️⃣ स्वहिस्सा रक्कम बँकेत जमा करून पावती अपलोड करा
6️⃣ अर्ज सबमिट करा आणि अर्ज क्रमांक जतन करा
7️⃣ पडताळणीनंतर मंजुरी मिळाल्यावर गटाचे वितरण केले जाते
आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- ७/१२ व ८अ उतारा
- जात प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
- रहिवासी दाखला
- बँक पासबुक (कोअर बँकिंग सुविधा असलेले)
- पासपोर्ट साईज फोटो
- स्वहिस्सा जमा पावती
- हमीपत्र (किमान ३ वर्ष व्यवसाय सुरू ठेवण्याची खात्री)
योजनेचे फायदे
✅ ग्रामीण भागात पूरक उत्पन्नाचे साधन
✅ महिला व युवकांसाठी रोजगाराची संधी
✅ कमी गुंतवणुकीत जास्त नफा मिळवणारा व्यवसाय
✅ स्थानिक शेळी-मेंढी जातींना प्रोत्साहन
✅ पशुपालन क्षेत्राचा विकास व स्वावलंबन
निष्कर्ष
शेळीपालन अनुदान योजना 2025 ही ग्रामीण भागातील शेतकरी आणि बेरोजगार युवक-युवतींसाठी एक उत्तम संधी आहे. योग्य नियोजन आणि काळजीपूर्वक व्यवस्थापन केल्यास शेळीपालन हा उच्च उत्पन्न देणारा व्यवसाय ठरू शकतो. जर तुम्ही पात्र असाल, तर आजच ऑनलाइन अर्ज करून शासनाच्या या उपयुक्त योजनेचा लाभ घ्या.
मी नितिकेश, मागील 4 वर्षांपासून महाराष्ट्रातील विविध शासकीय माहिती, सरकारी नौकरी माहिती लोकांपर्यंत पोहोचवण्याचे काम करतोय. marathisathi.in या वेबसाईटवर तुम्हाला सर्व योजना एका ठिकाणी, अगदी सोप्या भाषेत समजून घेता येतील, कारण तुमचा हक्काचा लाभ मिळवायला माहिती असणं गरजेचं आहे!